ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ-ΨΥΧΑΓΩΓΙΑ-ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

Αφού περάσει η Διακαινήσιμος Εβδομάδα, η Εκκλησία μας, την πρώτη Κυριακή μετά το Πάσχα γιορτάζει την Ψηλάφηση του αποστόλου Θωμά.

Όπως μπορούμε να διαβάσουμε και στο Ευαγγέλιο, που ακούγεται αυτή την Κυριακή στους ορθόδοξους ναούς, η εμφάνιση του Κυρίου στους δέκα μαθητές του, που ήταν κρυμμένοι σ΄ ένα σπίτι, έγινε την ημέρα της Ανάστασής Του. Έλειπε όμως ένας μαθητής του, ο Θωμάς. Όταν συνάντησε τους άλλους μαθητές κι αυτοί του είπαν ότι τους επισκέφτηκε ο Κύριος και τους είπε να έχουν ειρήνη μεταξύ τους και μέσα στις καρδιές τους, ο Θωμάς δεν το πίστεψε. Έδειξε μάλιστα τέτοια δυσπιστία, που ήθελε να έχει χειροπιαστές αποδείξεις· ήθελε να ψηλαφίσει, να αγγίξει τις πληγές από τα καρφιά του Σταυρού κι απ΄ τη λόγχη του στρατιώτη στην πλευρά του Κυρίου.

Το Σάββατο του Λαζάρου ή Λαζαροσάββατο στην Ανατολική Ορθόδοξη Εκκλησία και όσες καθολικές εκκλησίες ακολουθούν το βυζαντινό τελετουργικό είναι η μέρα πριν την Κυριακή των Βαΐων. Την ημέρα αυτή εορτάζεται η ανάσταση του Λαζάρου από τη Βηθανία, ένα γεγονός το οποίο περιγράφεται στο κατά Ιωάννην Ευαγγέλιον. Το Σάββατο του Λαζάρου και η Κυριακή των Βαΐων έχουν τη μοναδική θέση στο εκκλησιαστικό έτος ως μέρες χαράς ανάμεσα στη Μεγάλη Σαρακοστή και το θρήνο της Μεγάλης Εβδομάδας.

Το Σάββατο του Λαζάρου είναι μέρα στην οποία, παραδοσιακά, οι ερημίτες εγκαταλείπουν τις σκήτες τους και επιστρέφουν στο μοναστήρι για τη Μεγάλη Εβδομάδα. Στην Ελλάδα, το Σάββατο του Λαζάρου φτιάχνουν ειδικά ψωμάκια που μοιάζουν με σαβανομένο άνθρωπο και ονομάζονται λαζαράκια, ενώ τα παιδιά τραγουδούν τα λαζαρικά, κάλαντα ειδικά για την ημέρα.

Με την ονομασία Διακαινήσιμος ή Διακαινήσιμος εβδομάδα, ή Εβδομάδα Διακαινησίμου (επίσημα: Διακαινήσιμος εβδομάς), ονομάζεται κατά τη χριστιανικό εορτολόγιο η εβδομάδα που αρχίζει από την Κυριακή του Πάσχα και λήγει την αμέσως επόμενη, την Κυριακή του Θωμά.

Η ονομασία της οφείλεται πιθανότατα στο γεγονός ότι κατά τη νύχτα του Μεγάλου Σαββάτου προς Κυριακή του Πάσχα βαπτιζόταν ομαδικά οι κατηχούμενοι οπότε και άρχιζε η πνευματική ανακαίνιση τους. Σε ένδειξη αυτής της ανακαίνισης και ταυτόχρονα αναγέννησης και "πνευματικής καθαρότητας οι νεοβαπτισμένοι έφεραν καθ΄ όλην αυτή την εβδομάδα λευκά ενδύματα, εξ ου και αποκαλούμενη "λευκή εβδομάδα". Ο Αυγουστίνος χαρακτηρίζει επίσης την ίδια εβδομάδα ως "οκτώ ημέρες των νεοφύτων" (ή νεοβαπτισθέντων ή και νεοφωτίστων).