ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ-ΨΥΧΑΓΩΓΙΑ-ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Πυρηνικών Ερευνών (CERN) εγκαινιάζει ένα νέο πείραμα, που αποσκοπεί στο να παράγει σε μεγάλες ποσότητες αντιπρωτόνια, δηλαδή σωματίδια αντιύλης, και να τα «παγιδεύσει», έτσι ώστε μετά να τα μελετήσει με άνεση χρόνου.

Το πείραμα, που θα εκτελεστεί σε μια νέα υπό κατασκευή εγκατάσταση και ονομάζεται ELENA (Extra Low Energy Antiproton Ring), προγραμματίζεται να παραδώσει τα πρώτα του αντιπρωτόνια υπερβολικά χαμηλής ενέργειας έως το 2016.

Ήδη μόλις πραγματοποιήθηκε στο CERN η εναρκτήρια συνάντηση με τη συμμετοχή επιστημόνων από τη Γαλλία, τη Γερμανία, τη Βρετανία, τη Δανία, τη Σουηδία, τις ΗΠΑ, τον Καναδά και την Ιαπωνία. Η επίτευξη της δημιουργίας αντιπρωτονίων με τη χαμηλότερη ενέργεια που έχει ποτέ επιτευχθεί, θα καταστήσει εφικτή την καλύτερη μελέτη της αντιύλης.

Το ELENA θα αποτελείται από ένα νέο μικρό κυκλικό επιβραδυντή (το αντίθετο ενός επιταχυντή), που θα επιβραδύνει τα αντιπρωτόνια μέχρι το ένα πεντηκοστό της τωρινής ενέργειάς τους, πράγμα που θα διευκολύνει σημαντικά την παγίδευσή τους.

Η κατασκευή της ερευνητικής εγκατάστασης θα αρχίσει το 2013 και αναμένεται να έχει τεθεί σε λειτουργία έως το 2016, παράλληλα με τον υπάρχοντα επιβραδυντή αντιπρωτονίων του CERN.

Μεγάλη αναστάτωση έχει προκαλέσει στην επιστημονική κοινότητα η ανακοίνωση ευρωπαίων φυσικών ότι εντόπισαν υποατομικά σωματίδια (νετρίνο) που φαίνεται να σπάνε το ρεκόρ ταχύτητας στο σύμπαν, ταξιδεύοντας ταχύτερα και από το φως.

Αν αυτό επιβεβαιωθεί - προς το παρόν υπάρχουν επιφυλάξεις - τότε απειλείται όχι μόνο η θεωρία του Άλμπερτ Αϊνστάιν, αλλά και όλο το οικοδόμημα της σύγχρονης Φυσικής, αν όχι ο τρόπος που βλέπουμε τον κόσμο, ενώ μπορεί να ανοίξει ο δρόμος για ταξίδια στον χρόνο, ακόμα και στο παρελθόν.

Η θεωρία της ειδικής σχετικότητας από το 1905 - ο ακρογωνιαίος λίθος της Φυσικής - απαγορεύει οτιδήποτε να κινηθεί πιο γρήγορα από την ταχύτητα των 299.792.458 μέτρων ανά δευτερόλεπτο του φωτός.

Μέχρι τώρα καμία έρευνα δεν είχε βρει το παραμικρό μεγάλο σώμα ή μικροσκοπικό σωματίδιο να κινείται πιο γρήγορα από το φως.

Όμως, Ιταλοί φυσικοί του πειράματος «Opera», που πραγματοποιείται 1.400 μέτρα κάτω από το έδαφος, στο υπόγειο Εθνικό Εργαστήριο Γκραν Σάσο, σε συνεργασία με το Cern στα γαλλο-ελβετικά σύνορα, από όπου στέλνονται στην Ιταλία ακτίνες νετρίνο, βρήκαν ενδείξεις ότι τα συγκεκριμένα σωματίδια ταξιδεύουν ταχύτερα και από το φως.

Τα νετρίνο είναι ηλεκτρικά ουδέτερα, σπανίως αλληλεπιδρούν με την κοινή ύλη (περνάνε μέσα από τοίχους και πλανήτες) και έχουν πολύ μικρή μάζα, αλλά υπάρχουν ολόγυρά μας, καθώς αποτελούν υποπροϊόν των πυρηνικών αντιδράσεων στο εσωτερικό του ήλιου. Δισεκατομμύρια τέτοια υποατομικά σωματίδια περνάνε κάθε δευτερόλεπτο μπροστά από τα μάτια μας, χωρίς να το αντιλαμβανόμαστε.

Ένα νέου τύπου «μανδύα αορατότητας», ο οποίος αυτή τη φορά δεν θα εξαφανίζει ένα αντικείμενο από τα μάτια ενός παρατηρητή, αλλά θα το «κρύβει» από τα μαγνητικά πεδία, σχεδιάζουν για πρώτη φορά ισπανοί ερευνητές.

Ο «αντιμαγνήτης», που ακόμα δεν έχει κατασκευαστεί, αφενός θα εξασφαλίζει ότι το παραγόμενο εντός του μανδύα μαγνητικό πεδίο δεν θα διαρρέει προς τα έξω και αφετέρου θα διασφαλίζει ότι τα περιεχόμενά του δεν θα ανιχνεύονται από ένα εξωτερικό μαγνητικό πεδίο.

Αν όντως η συγκεκριμένη αντιμαγνητική συσκευή καταστεί εφικτό να υλοποιηθεί και να χρησιμοποιηθεί στην πράξη, όπως πιστεύουν ο Αλβάρο Σάντσεθ και οι συνεργάτες του στο Αυτόνομο Πανεπιστήμιο της Βαρκελώνης, οι οποίοι έχουν κάνει το σχεδιασμό της, σύμφωνα με το "Physics World", τότε η επαναστατική τεχνολογία, μεταξύ άλλων, θα αποδειχτεί ιδιαίτερα χρήσιμη σε διάφορες εφαρμογές (βιομηχανικές, ιατρικές, στρατιωτικές, επιστημονικές κ.α.).

Ο πρώτος «μανδύας αορατότητας» παρουσιάστηκε το 2006 και «δούλευε» για την ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία στο μήκος κύματος των μικροκυμάτων (και όχι στο ορατό φως). Από τότε, έχει γίνει σημαντική πρόοδος με την χρήση καινοτομικών «μετα-υλικών».